লিটল মেগাজিন হʼল সময়ে সময়ে আৰম্ভ হোৱা কিছুমান আলোচনী যিবোৰে সাহিত্য, কলা শিল্পৰ প্ৰতিষ্ঠিত ধাৰাবোৰৰ পৰা আতৰি কিছু পৰিমাণে পৰীক্ষামূলক পন্থা অৱলম্বন কৰে আৰু সেয়েহে বহুতো নতুন নতুন ধাৰাৰ সূত্ৰপাত কৰিবলৈও সক্ষম হয়। সকলো ধাৰা দীৰ্ঘস্থায়ী নহলেও ই সাহিত্যৰ ক্ষেত্ৰখনক একঘেঁয়ামিৰ পৰা মুক্ত কৰি নতুনত্বৰ সোৱাদ দিয়ে। লিটল মেগাজিনবোৰ বাণিজ্যিক দিশটোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত নহয় আৰু সেয়েহে প্ৰায়বোৰ লিটল মেগাজিনেই স্বল্পজীৱি হোৱা দেখা যায়। প্ৰায়বোৰতে কোনো প্ৰতিষ্ঠিত লিখক লেখিকাই অংশগ্ৰহণ কৰা দেখা নাযায়। কিছু ক্ষেত্ৰত সাহিত্যৰ ক্ষেত্ৰখনত প্ৰতিষ্ঠিত ধাৰাবোৰৰ পৰা অতিষ্ঠ হৈ আৰু চপা মাধ্যমে প্ৰতিষ্ঠিত লেখক-লেখিকাকহে অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া কাৰ্য্যৰ পৰা বিৰক্ত হৈ নবীন লেখক-লেখিকাৰ দ্বাৰা আৰম্ভ হয় লিটল মেগাজিনবোৰ। স্বল্পজীৱি, অপ্ৰতিষ্ঠিত, পৰীক্ষামূলক – এইবোৰেই হৈছে লিটল মেগাজিনৰ বৈশিষ্ট্য।
হোমেন বৰগোহাঞিদেৱে লিটল মেগাজিন শীৰ্ষক এটা লিখনিত উল্লেখ কৰিছে যে আন আন ভাষাৰ দৰে অসমীয়াত লিটল মেগাজিন ওলোৱা নাই। আন কথাত কবলৈ গ’লে, অসমীয়া ভাষাত লিটল মেগাজিনৰ বিভাগটো খুবেই পিচপৰা। কিন্তু তেও এইখিনি কথা নিশ্চয় চপা মাধ্যমত প্ৰচাৰ হোৱা আলোচনীবোৰৰ কথা মনত ৰাখিহে কৈছে।
বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ উন্নতিৰ লগে লগে সমগ্ৰ বিশ্বতে চপা মাধ্যমৰ সমান্তৰালকৈ ইলেক্ট্ৰনিক মাধ্যমেও প্ৰচাৰ, প্ৰসাৰ আৰু জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰিছে। ইলেক্ট্ৰনিক মাধ্যমত আজিকালি বহুতো মূলসুঁতিৰ কিতাপ আলোচনী আনকি বাতৰি কাকতো প্ৰকাশ হবলৈ লৈছে। সাহিত্যৰ ক্ষেত্ৰখনত বিশ্বজুৰি অহা এই পৰিবৰ্তনসমূহ অসমীয়া ভাষাৰ ক্ষেত্ৰতো দেখা পোৱা গৈছে। সেয়েহে যিবোৰ অসমীয়া আলোচনী অকল ইলেক্ট্ৰনিক মাধ্যমতে প্ৰচাৰ হৈছিল বা হৈ আছে সেইবোৰক লিটল মেগাজিনৰ আলোচনাৰ পৰা বাদ দিব পৰা নাযায়। আনকি সেইবোৰ আলোচনীক অসমীয়া সাহিত্যৰ লগত জড়িত কোনো আলোচনাতে বাদ দিব পৰা নাযায়।ইন্টাৰনেট যোগে প্ৰচাৰিত বহুকেইখন আলোচনীয়ে লিটল মেগাজিনৰ গুণসমূহ বহন কৰে। সেয়েহে আমি কব পাৰো যে অসমীয়া ভাষাৰ লিটল মেগাজিনৰ বিভাগটো ইমানো দুৰ্বল নহয়। অৱশ্যে ই বহু দেৰীকৈহে ঠন ধৰি উঠিছে। অনলাইন ই-মেগাজিনবোৰক যদি আমি লিটল মেগাজিনৰ শ্ৰেণীত বিবেচনা কৰো তেন্তে আমি কব পাৰো যে অসমীয়া ভাষাত লিটল মেগাজিন আৰম্ভ হৈছিল একবিংশ শতিকাত ইন্টাৰনেটৰ বহুল প্ৰচাৰ আৰু ইউনিক’ড মানক পদ্ধতিৰ ভালেখিনি উৎকৰ্ষ সাধন হোৱাৰ পিচতহে।”অণুগল্প” অসমীয়া লিটল মেগাজিনৰ সৃষ্টি আৰু অসমীয়া সাহিত্যলৈ ই এক অনবদ্য অৱদান। আজিকালি বিভিন্ন চপা মাধ্যমতো অণুগল্প প্ৰকাশিত হোৱা দেখা যায়। অণুগল্প এনে এক অৱদান যিয়ে ইন্টাৰনেট মাধ্যমৰ পৰা চপা মাধ্যমলৈ গতি কৰিছে।
টিংকল
আমাৰ স্কুলীয়া দিনবোৰত আজিৰ দৰে এশ এটা মনোৰঞ্জনৰ আহিলা উপলব্ধ নাছিল। টিভিটোত আছিল মাত্ৰ দুটা চেনেল – ডিডি ওৱান আৰু ডিডি টু(ওৰফে ডিডি মেট্ৰো)। তাৰোপৰি বিদ্যুৎ যোগানৰ তথৈবচ অৱস্থাই টিভিৰ প্ৰতি আমাৰ আকৰ্ষণ কমাই ৰাখিছিক। সেই সময়ত টিংকল কমিক মেগাজিনখন আমাৰ বাবে লোভনীয় বস্তু আছিল। মৌচাক, সফুৰা, চান্দমামা ইত্যাদিও আমি পঢ়িছিলো যদিও টিংকলে আমাৰ মনত বিশেষ ঠাই অধিকাৰ কৰিছিল। কিন্তু টিংকল আমি নিয়মীয়াকৈ পঢ়িবলৈ নাপাইছিলো। মাজে সময়েহে দেউতাই আনি দিছিল।
সেই সময়ত বেচিকৈ টিংকল পঢ়া দেখিলে মা- দেউতাই বেয়া পাইছিল। আজিকালি অৱশ্যে মোবাইল, টিভি আৰু ভিডিও গেমহে শিশুৰ লোভনীয় বস্তু। কোনোবা ল’ৰা ছোৱালীয়ে এইবোৰ এৰি টিংকলৰ নিচিনা কমিক বুক এখনৰ প্ৰতি আসক্ত হোৱা দেখিলে চাগে মাক দেউতাকে ভালেই পাব।
টিংকলৰ চৰিত্ৰবোৰো চিৰযুগমীয়া। তন্ত্ৰী নামৰ মন্ত্ৰী, সুপন্দী, কালিয়া নামৰ কাউৰী আৰু চিকাৰী শম্ভুৰ কথা কোনো টিংকল প্ৰেমীয়ে পাহৰিব নোৱাৰে। টিংকলৰ প্ৰথম সংখ্যা প্ৰকাশ পাইছিল ১৯৮০ চনৰ এপ্ৰিল মাহত আৰু এতিয়ালৈকে ইয়াৰ ৫০০তকৈও অধিক সংখ্যা প্ৰকাশ পাইছে। সময়ৰ লগে লগে বহুকেইটা ধাৰাবাহিক চৰিত্ৰ বন্ধ হʼল যদিও ওপৰোক্ত চাৰিটা চৰিত্ৰ আজিও বিদ্যমান। আমি অসমীয়া সংস্কৰণটোহে পঢ়িছিলো। আজিকালি পিচে অসমীয়াত প্ৰকাশ হয় নে নহয় নাজানো।
টিংকল যিহেতু এখন কমিক আলোচনী সেয়েহে অন্য কিতাপ-আলোচনীৰ তুলনাত ইয়াক কম গুৰুত্ব দিয়া দেখা যায়। কিন্তু শিশুৰ মনত আলোকপাত কৰিব পৰা খুব কম সংখ্যক আলোচনীৰ মাজত টিংকল অন্যতম আৰু সেয়েহে ই খুবেই গুৰুত্ত্বপূৰ্ণ। তাৰোপৰি ১৯৮০ চনৰ পৰা এতিয়ালৈকে টিংকলে অজস্ৰ শিশুৰ মানসিক বিকাশত অৰিহণা যোগাই আহিছে। ইয়াৰ বাবে সমগ্ৰ ভাৰতবৰ্ষ টিংকলৰ ওচৰত ঋণী বুলি ভাবো। ভাৰতৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী স্বৰ্গীয় অটল বিহাৰী বাজপেয়ীদেৱো এজন টিংকলপ্ৰেমী আছিল।
জীৱন চাগে এনেকুৱাই
জীৱন চাগে এনেকুৱাই। এটা এটাকৈ দিনবোৰ বাগৰি সপ্তাহ আৰু সপ্তাহবোৰ মাহত পৰিণত হয়। এটাৰ পিচত এটাকৈ মাহবোৰ বাগৰি এসময়ত বছৰ হয়গৈ। বছৰবোৰো এটাৰ পিচত এটাকৈ পাৰ হৈ গৈ থাকে। আমি আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত ব্যস্ত হৈ থাকোতে দিনবোৰৰ মাজত একো বৈসাদৃশ্য নেদেখো। প্ৰত্যেকটো দিনেই আগৰ দিনটোৰ যান্ত্ৰিক পুনৰাবৃত্তি যেন লাগে। কিন্তু কেইটামান বছৰ পাৰ হোৱাৰ পিচত হে গম পোৱা যায় আমি কিমানখিনি আগবাঢ়ি আহিলো। সময় আৰু পৰিস্থিতি কিমান সলনি হ’ল। কি আছিল, কি হ’ল।
কোৰোণা মহামাৰীৰ বাবে লকডাউণ আৰম্ভ হৈছিল মাৰ্চ মাহৰ শেষচোৱাত। প্ৰথমচোৱাত কঠোৰ লকডাউণ আৰু তাৰপিচত লকডাউণ নহলেও লকডাউণ সদৃশ কিছুমান বাধানিষেধ আৰু নীতি নিৰ্দেশনাৰ মাজেৰেই আমি প্ৰায় পাচ মাহ অতিবাহিত কৰিলো। সকলোবোৰ দিন একে ধৰণে পাৰ নহয়। কিছুমান দিন অলপ ভাল। অলপ আশাব্যঞ্জক। তাৰ বিপৰীতে কিছুমান দিন খুবেই হতাশাজনক। তথাপিও দিনবোৰ বাগৰে। ভালেই হওক বা বেয়াই হওক, সকলো দিনেই সমান দৈৰ্ঘ্যৰ। এটা এটাকৈ দিনবোৰৰ অভিজ্ঞতা বুটলি আমি আগবাঢ়িছো। কোৰোণা মহামাৰী অহাৰ আগত দিনবোৰ পাৰ হৈছিল ব্যস্ততাৰ মাজত। ব্যস্ততাই পাহৰাই ৰাখে সময়ৰ গতিশীলতা। এটা মাহ বা এটা বছৰ পাৰ হʼলেহে গম পোৱা যায় যে সময় গৈ আছে। তথাপিও অনুভৱ হয় যেন সময় খুব খৰতকীয়াকৈ গৈছে। কিন্তু এতিয়া মাহ বা বছৰৰ কথা বাদেই, প্ৰত্যেকটো দিনেই দি যায় সময়ৰ গতিশীলতাৰ অনুভৱ।
মন্থৰ গতিৰ বাহনত হে গতিশীলতাৰ অনুভৱ বেচি প্ৰবল হয়। দ্ৰুতবেগী বাহনত খিৰিকীৰে বাহিৰলৈ চালে পাৰ হৈ যোৱা গছ-গছনিবোৰ ইমানেই দ্ৰুত বেগত পাৰ হৈ যায় যে তাৰ লগত তুলনা কৰি বাহনৰ বেগৰ পৰিমাপণ কৰা অসম্ভৱ। আনকি পাৰ হৈ যোৱা গছ-গছনিবোৰৰ আকাৰ, অবয়ব আদি নিৰীক্ষণ কৰাই মানৱ চক্ষুৰ বাবে অসম্ভৱ হৈ পৰে। সেয়েহে তেনে বাহনৰ যাত্ৰাত বাহিৰৰ পৃথিৱীখনৰ লগত আমি একত্ৰ হব নোৱাৰো আৰু সেয়েহে তেনে যাত্ৰা তীব্ৰবেগী স্বত্তেও যান্ত্ৰিক। তীব্ৰবেগী হোৱা বাবে কম সময়ৰ ভিতৰতে বেচি দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিব পাৰি আৰু সেয়েহে বেচি ফলদায়ক যদিও কম উপভোগ্য আৰু প্ৰাণহীন।
আনহাতে মন্থৰ যাত্ৰাবোৰত বাহনৰ খিৰিকীৰে, দেখা পোৱা খাল-বিল, গছ-গছনি, মানুহ-দুনুহ সকলোবোৰেই চকুৰে ভালকৈ নিৰীক্ষণ কৰিব পাৰি। এই অভিজ্ঞতাই যাত্ৰাত প্ৰাণ সঞ্চাৰ কৰে। যাত্ৰা উপভোগ্য হৈ উঠে। গতি মন্থৰ হোৱা বাবে সময় বেচি লাগে যদিও যাত্ৰাৰ উপভোগ্যতাই আনি দিয়ে অতিৰিক্ত সময়ৰ সাৰ্থকতা। আমাৰ সাম্প্ৰতিক জীৱনটোও কিছু পৰিমাণে এই মন্থৰ যাত্ৰাৰ লগতে তুলনা কৰিব পাৰি। কোৰোণাই সৃষ্টি কৰা বিভীষিকাময় পৰিস্থিতিক মন্থৰ কিন্তু উপভোগ্য যাত্ৰাৰ কাব্যিক উপমাৰে অলংকৃত কৰাটো হাস্যস্পদ। কিন্তু ইয়াৰ দ্বাৰা পৰিস্থিতি একো সলনি নহয়। সকলো পৰিস্থিতিৰে ভাল আৰু বেয়া দুটা দিশ থাকে। সাম্প্ৰতিক পৰিস্থিতিৰ হতাশাগ্ৰস্ত দিশটো নো কিমান ভাবিম, কিমান চাম? অকণ ভাল দিশটোও চাওঁহক। জীৱনৰ মন্থৰ গতিকেই অকণ উপভোগ কৰোহক। জীৱন চাগে এনেকুৱাই। কেতিয়াবা সুখ, কেতিয়াবা দুখ। কেতিয়াবা হাঁহি, কেতিয়াবা কান্দোন। কেতিয়াবা দ্ৰুত, কেতিয়াবা মন্থৰ।
ভ্ৰমণ বিলাস
আমি স্কুলত পঢ়া দিনত(আজিৰ পৰা বিশ-পঁচিশ বছৰ আগত) গৰমৰ বন্ধই হওক বা বছৰেকীয়া পৰীক্ষা শেষ হোৱাৰ পিচৰ বন্ধৰ দিনকেইটাই হওক, সকলো বন্ধতে মামাৰ ঘৰলৈ ফুৰিবলৈ যোৱাটো এটা বহু প্ৰত্যাশিত ভ্ৰমণ সূচী আছিল।
ফুৰিবলৈ গৈ মামাৰ ঘৰত কেইবাসপ্তাহো থাকি আহিছিলো। সেই সময়ত বাহিৰৰ ঠাই ফুৰিবলৈ যোৱাটো আমাৰ বাবে কল্পনাতীত আছিল। অৱশ্যে আমাৰ লগৰ কিছুসংখ্যকে চাকৰীয়াল মাক দেউতাকৰ সৈতে এল-টি-চিত কণ্যাকুমাৰী, কলিকতা, পুৰি আদি ঠাইলৈ নোযোৱা নহয়। পিচে তেনে ভাগ্যবান বন্ধুৰ সংখ্যা খুবেই তাকৰ। ককা-আইতা সকলেও সেই দিনকেইটালৈ অধীৰভাৱে বাট চাই থাকিছিল। ককা-আইতা সকলে নাতি-নাতিনীৰ লগত অতিবাহিত কৰা সময়বোৰেই সৃষ্টি কৰিছিল বহুতো পাহৰিব নোৱাৰা স্মৃতি। এতিয়া পিচে গৰম বন্ধত মামাৰ ঘৰলৈ ফুৰিবলৈ যোৱা প্ৰথাটো আছেনে নাই নাজানো।
ফুৰা চকাৰ ক্ষেত্ৰত এক আমূল পৰিবৰ্ত্তন আহিছে যোৱা দুটা দশকত। বিভিন্ন জনৰ বাবে ফুৰা চকাৰ উদ্দেশ্য ভিন ভিন। কাৰোবাৰ বাবে তীৰ্থ ভ্ৰমণ, কাৰোবাৰ বাবে শিক্ষামূলক ভ্ৰমণ, কাৰোবাৰ বাবে বিনোদন, আন কাৰোবাৰ বাবে হয়তো কোনো বিশেষ কামৰ উদ্দেশ্যে ভ্ৰমণ। এই সকলোৰে ভিতৰত আটাইতকৈ বেচি পৰিবৰ্তন আহি পৰিছে বিনোদনৰ বাবে কৰা ভ্ৰমণৰ ক্ষেত্ৰত। বিনোদনমুখী ভ্ৰমণ হʼল একপ্ৰকাৰৰ বিলাস আৰু বিলাসৰ প্ৰতি মানৱ সমাজৰ দুৰ্বলতা সদায়েই আছে। বিলাস হʼল প্ৰাচুৰ্য্যৰ পৰিচয়। কোনো কোনোৰ মতে ই আভিজাত্যৰো চিন।
সামাজিক মনস্তত্ত্বৰ পৰিবৰ্ত্তন, প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ সহায়, যাতায়াতৰ সুবিধা আৰু ভ্ৰমণৰ ক্ষেত্ৰত থকা নিয়ম কানুনৰ সৰলীকৰণে ভ্ৰমণক বিনোদনৰ সহজলভ্য উপায় কৰি তুলিছে। ক্ৰমান্বয়ে বৰ্ধিত সংখ্যক ভ্ৰমণাৰ্থীয়ে সৃষ্টি কৰা চাহিদাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি নানান উদ্যোগ গঢ় লৈ উঠিছে। এই উদ্যোগ সমূহৰ মাজত হোৱা প্ৰতিযোগিতাই ক্ৰমান্বয়ে ভ্ৰমণৰ খৰচ বহু পৰিমাণে হ্ৰাস কৰাৰ লগতে সেৱাৰ মানো উন্নত কৰিছে। খৰচ কমাৰ লগে লগে আৰু বেচি সংখ্যক মানুহ ভ্ৰমণৰ বাবে আগবাঢ়িছে। ইয়ে ভ্ৰমণৰ লগত জড়িত উদ্যোগসমূহৰ দীৰ্ঘস্থায়ী হোৱাত সহায় কৰিছে।
ভ্ৰমণে মানুহৰ মনৰ পৰিসৰ বিস্তাৰিত কৰে। নতুন ঠাই, নতুন মানুহ, বেশভূষা, খাদ্য আৰু জীৱন ধাৰণৰ পদ্ধতিৰ বিবিধতা আদি নানাৰঙী অভিজ্ঞতাই আমাৰ মনোজগত সমৃদ্ধ কৰে। সেইফালৰ পৰা চাবলৈ গʼলে ভ্ৰমণ খুবেই উপকাৰী। তেনেধৰণৰ মানসিক সমৃদ্ধি লাভ কৰিবলৈ আজিকালি মানুহ খুবেই তৎপৰ। ভ্ৰমণ বিলাসৰ জনপ্ৰিয়তা বৃদ্ধিৰ ইয়েই প্ৰধান কাৰণ। অৱশ্যে আজিকালি এচাম লোকে ভ্ৰমণ বিলাসক সুখ-স্বাচ্ছন্দ্যৰ মাপকাঠী হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছে আৰু সেয়েহে নিজকে আনতকৈ এখোপ ওপৰত বুলি পৰিবেশন কৰাৰ মানসেৰে মাত্ৰাধিক আৰু ৰুচিশূন্য ভ্ৰমণ বিলাসত মগ্ন হৈছে। বহু সময়ত এনে মানসিকতাৰ লোকে ভ্ৰমণ বিলাসক এক প্ৰতিযোগিতামূলক মনোবৃত্তিৰে গ্ৰহণ কৰাও দেখা যায়। নিজৰ ভ্ৰমণৰ ফটো চ’চিয়েল মিডিয়াত আপলোড কৰি প্ৰতিযোগিতাত অগ্ৰগতি লাভ কৰাৰ তৃপ্তি লাভ কৰে এনে লোক সকলে। সেয়েহে ভ্ৰমণ বিলাসৰ জনপ্ৰিয়তা বঢ়োৱাত চ’চিয়েল মিডিয়াৰ বৰঙণিও কম নহয় বুলি কব পাৰি। অৱশ্যে অকল এচাম মানুহেহে এনেধৰণৰ কাৰ্য্যকলাপত মত্ত।
কোৰোণা মহামাৰীৰ বাবে সকলোতকৈ বেয়াকৈ ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছে ভ্ৰমণৰ লগত সংলগ্ন উদ্যোগসমূহ। বিনোদন কেন্দ্ৰীক ভ্ৰমণৰ কথা বাদেই, আনকি দৰকাৰী কামতো মানুহে এঠাইৰ পৰা আন এঠাইলৈ ভ্ৰমণ কৰাটো দুৰূহ হৈ পৰিছে। কোৰোণা মহামাৰী নাইকীয়া হোৱাৰ পিচত প্ৰথমতে মানুহে অত্যাৱশ্যকীয় ভ্ৰমণবোৰ কৰিবলৈ লব। বিনোদন কেন্দ্ৰীক ভ্ৰমণবোৰ ইমান সহজতে আৰম্ভ হব বুলি আশা কৰিব নোৱাৰি। ভ্ৰমণ বিলাসে আগলৈ কি ৰূপ লয় সেয়া সময়েহে কব।
ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ড, ডাকোৱাল ইত্যাদি…
আমাৰ শৈশৱৰ দিনবোৰত আকাশী বৰণৰ ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডবোৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ সদা পৰিচিত মূল্যবান সামগ্ৰী আছিল।
মানুহে কয়, আমাৰ শিক্ষা ব্যৱস্থাত স্কুল কলেজত শিকোৱা কথাবোৰ ব্যৱহাৰিক পৃথিৱীত একো কামত নাহে। আমি পঢ়া সময়ত তেনে অনুভৱ নহৈছিল। কাৰণ সৰু শ্ৰেণীৰ পৰাই চিঠি লিখাটো পাঠ্যক্ৰমৰ অন্যতম অংশ আছিল। আৰু আমি ব্যৱহাৰিক জীৱনটো চিঠি লিখিছিলো। আৰু চিঠি লিখাৰ এক প্ৰধান আহিলা আছিল এই ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডবোৰ। হওতে, চিঠি এখন বগা কাগজত লিখি খামত ভৰাই পোষ্টেল ষ্টাম্প মাৰি পঠিয়াই দিব পাৰি। কিন্তু ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডত চিঠি লিখাৰ মজাই বেলেগ। বগা কাগজতকৈ অলপ যেন উচ্ছখাপৰ বস্তু এই ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডবোৰ।
চাইকেলেৰে অহা ডাকোৱালজন আজিও মনত আছে। তেও যেন সদায়ে ভাল খবৰ কঢ়িয়াই অনা মানুহ হে। ডিচেম্বৰ মাহৰ কোনো এটা দিনত ডাকোৱাল জন আহিলে আমি মাত্ৰ দুটা বস্তুৰে আশা কৰিছিলো। হয়তো কোনো আত্মীয়ই আগন্তুক বছৰেকীয়া পৰীক্ষাৰ বাবে শুভেচ্ছা দি চিঠি পঠিয়াইছে নহলে আগন্তুক নববৰ্ষৰ গ্ৰীটিংচ কাৰ্ড।
চিঠিবোৰ পোৱাৰ পিচত চিঠিৰ উত্তৰ দিয়াটো আছিল এক অৱশ্য কৰণীয়। সেই সময়তে দৰকাৰ হৈছিল বহুমুলীয়া ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডবোৰ। চিঠি এখন দীঘলীয়া হৈ এখন কাৰ্ডত নুজুৰিলে, ভিতৰত কেইখিলামান বগা কাগজ ভৰাই দি পঠিয়াব পাৰি নে নোৱাৰি সেয়া বহুবাৰ ভাবি চাইছিলো। কামটো কিবা অপৰাধমূলক কাম যেনো লাগিছিল। সেয়েহে সেয়া কৰিবলৈ মন যোৱা নাছিল।
কেতিয়াবা লিখোতে কিবা ভুল ভ্ৰান্তি হʼলে ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডখন ব্যৱহাৰযোগ্য হৈ নাথাকে। তেতিয়া মা-দেউতাৰ গালি খাব লগাও হৈছিল। সেয়েহে কেতিয়াবা বগা কাগজত লিখি মা বা দেউতাক দেখুৱাই লৈছিলো। মা-দেউতাই ঠিকেই আছে বুলি কʼলেহে সেইখিনি ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডত লিখিছিলো। এয়াই আছিল আমাৰ শৈশৱ।
বহুদিন একো চিঠিৰ আদান-প্ৰদান নʼহোলে টেবুলৰ ডেৰেজত পৰি থকা ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডবোৰ হালধীয়া হৈ পৰিছিল। সেইবোৰ দেখি বেয়াও লাগিছিল। লাহে লাহে সকলোৰে ঘৰত লেণ্ড-লাইন ফোন সহজলভ্য হৈ পৰাত ইনলেণ্ড লেটাৰ কাৰ্ডৰ ব্যৱহাৰো নাইকীয়া হৈ থাকিল। তথাপিও চাইকেলত উঠি অহা ডাকোৱালজন আহিছিল ইটো সিটো কিবা অফিচিয়েল কাগজ-পত্ৰ দিবলৈ। লাহে লাহে ইন্টাৰনেট আৰু স্মাৰ্টফোনৰ ব্যৱহাৰে সকলো বস্তুকে অনলাইন কৰি পেলালে। অফিচিয়েল কাগজ পত্ৰবোৰো নহা হʼল। সকলো কাগজেই আজিকালি দিজিটেল স্বাক্ষৰ কৰা চফ্ট কোপি হিচাপে উপলব্ধ। সেয়েহে ডাকোৱালজনক নেদেখাই হʼলো। সময় আগবাঢ়িল। ডাকোৱালজনক দেখাৰ বহু বছৰেই হʼল। প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ উন্নতিৰ লগে লগে অনলাইন শ্বপিং আহিল। অনলাইন কিনা বস্তুবোৰ দিবলৈ আহে কুৰিয়াৰ কোম্পানীৰ ডেকা লʼৰাবোৰ। সিহতে আহে বাইকত। ডাকোৱাল জনৰ নিচিনা চাইকেল কোনেও ব্যৱহাৰ নকৰে।
চাইকেলেৰে অহা ডাকোৱালজনে আমাৰ চোতালত বেল বজাই চাইকেলেখন এপাক মাৰিহে ৰাখিছিল আৰু আমি দৌৰি গৈছিলো। তেও হাঁহি এটা মাৰি জোলোঙাৰ পৰা চিঠিবোৰ উলিয়াই দিছিল। শৈশৱৰ সেই অভিজ্ঞতা পাহৰিব নোৱাৰো। আজিকালি কুৰিয়াৰ দেলিভাৰি বয়কেইজনৰ মাজত ডাকোৱালজনৰ সেই অভিজ্ঞতা কৰবাত পাও নেকি বিচাৰি চাও। নাঃ … সেই দিন আৰু নাই।
